19 februari 2024
Vier belangrijke neurotransmitters: functies en kenmerken
Neurotransmitters zijn chemische boodschappers in je zenuwstelsel, inclusief je brein, die de communicatie tussen zenuwcellen mogelijk maken. Ze reguleren processen zoals denken, voelen, bewegen, stemming, slaap en eetlust en zijn essentieel voor de samenwerking tussen brein en lichaam.
Neurotransmitters zijn chemische boodschappers in je zenuwstelsel, inclusief je brein, die de communicatie tussen zenuwcellen mogelijk maken. Ze reguleren processen zoals denken, voelen, bewegen, stemming, slaap en eetlust en zijn essentieel voor de samenwerking tussen brein en lichaam.
Met een neurotransmitterprofiel krijg je inzicht in hoe je neurotransmitters functioneren en of ze in balans zijn. Dit profiel vormt bovendien een belangrijke bouwsteen bij het Optimum Living voedings- en leefstijladvies. We bespreken in dit artikel de functies en kenmerken van vier belangrijke neurotransmitters en laten zien wat een disbalans kan betekenen voor je gezondheid, energie, focus en dagelijks functioneren.
Vier belangrijke neurotransmitters
Binnen het neurotransmitterprofiel richten we ons op vier belangrijke neurotransmitters, die elk een specifieke rol spelen in hoe je je voelt en functioneert:
- Dopamine - energie/doen: stimuleert (brein)energie, motivatie, focus en actie.
- Acetylcholine - snelheid/denken: ondersteunt informatie verwerkingssnelheid, handelingssnelheid, leervermogen en creativiteit.
- GABA - rem/rust: helpt bij ontstapnning, rust, stressbeheersing en herstel.
- Serotonine - balans/zijn: bevordert emotionele stabiliteit, verkeerkracht, flexibiliteit en oplossingsgericht denken.
Dopamine
Dopamine speelt een centrale rol bij motivatie, actie en focus. Het creëert (brein)energie, stimuleert alertheid en ondersteunt cognitieve processen. Daarnaast is dopamine betrokken bij beweging en het beloningssysteem van de hersenen, waardoor het bijdraagt aan plezierige gevoelens. Een disbalans kan bijvoorbeeld verband houden met verslavingsgedrag.
Belangrijkste functies: Dopamine drijft ons voort, zorgt voor breinenergie, stimuleert actie en bevordert motivatie, daadkracht, focus en alertheid.
Signalen van verminderde functionaliteit:
- Lusteloosheid
- Verminderde concentratie
- Gemakkelijk afgeleid zijn
- Uitstelgedrag
- Gebrek aan doorzettingsvermogen
Acetylcholine
Acetylcholine speelt een belangrijke rol bij de snelheid van informatieverwerking en reacties. Deze neurotransmitter ondersteunt cognitieve functies zoals geheugen, leervermogen en creativiteit. Daarnaast draagt acetylcholine bij aan zintuiglijke waarneming en invoelend vermogen. Een disbalans kan zich uiten in een vertraagde verwerking van informatie en verminderd creatief vermogen.
Belangrijkste functies: acetylcholine geeft voornamelijk informatie verwerkingssnelheid en reactiesnelheid, creatief vermogen, en speelt een rol bij geheugen.
Signalen van een verminderde functionaliteit:
- Verminderd leervermogen
- Lage creativiteit
- Geheugenproblemen
- Trage informatieverwerking en reactietijd
GABA
GABA (Gamma-aminoboterzuur) is een neurotransmitter die het zenuwstelsel kalmeert. Dankzij deze remmende werking ondersteunt GABA stressbeheersing, prikkelverwerking en ontspanning. Daarnaast speelt het een belangrijke rol bij een goede, diepe slaap, wat bijdraagt aan herstel van lichaam en geest. Een disbalans kan leiden tot verhoogde stressgevoeligheid en moeite met ontspannen.
Belangrijkste functies: GABA heeft een remmende werking op het zenuwstelstel en draagt bij aan het reguleren van stres, het bevorderen van ontspanning, kalmte en herstelvermogen.
Signalen van een verminderde functionaliteit:
- Hoge stressgevoeligheid
- Prikkelgevoeligheid
- Ongecontroleerd denken
- Traag herstel
- Moeite met ontspannen
Serotonine
Serotonine, vaak het 'gelukshormoon' genoemd, speelt een belangrijke rol in het reguleren van stemming en emotioneel evenwicht. Daarnaast beïnvloedt serotonine het slaap-waakritme, eetlust, pijnperceptie en de darmfunctie. Ongeveer 90% van de serotonine wordt in de darmen geproduceerd, wat de sterke verbinding tussen darmen en emoties benadrukt. Een disbalans kan leiden tot stemmingswisselingen, angst of slaapproblemen.
Belangrijkste functies: serotonine reguleert stemming en emoties en bevordert veerkracht, flexibiliteit en oplossingsgericht denken.
Signalen van een verminderde functionaliteit:
- Stemmingswisselingen
- Depressieve gevoelens
- Angst of paniekgevoeligheid
- Slaapproblemen
- Overmatige bezorgdheid
Inzicht in jouw unieke balans
Neurotransmitters hebben een directe invloed op hoe je je voelt, denkt en handelt. Inzicht in jouw unieke balans kan je helpen je energie, focus en veerkracht te vergroten. Het neurotransmitterprofiel laat zien waar je sterke kanten liggen en waar je verbeteringen kunt aanbrengen, zodat je je dagelijks functioneren en welzijn positief kunt beïnvloeden.
Optimum Living helpt je graag om jouw persoonlijke profiel op te stellen. Aan de hand van een uitgebreide vragenlijst analyseren we de functionaliteit van de vier belangrijke neurotransmitters. Op basis van de resultaten ontvang je een persoonlijk advies op het gebied van voeding, leefstijl, herstel en belastbaarheid. Hiermee kun je gericht werken aan een betere balans en de positieve kenmerken van goed functionerende neurotransmitters ervaren.
Of je nu fysieke of mentale klachten hebt, of gewoon je gezondheid en prestaties wilt verbeteren, inzicht in jouw neurotransmitterprofiel helpt je gerichte en duurzame stappen te zetten naar een energieker en evenwichtiger leven.
Bronvermelding
Cellcare Academy - Masterclass neurotransmitters